Iedere week verschijnt hier een column van de hand van Nellie Timmermans. Nellie heeft een praktijk voor psychosociale hulpverlening. Zij is gespecialiseerd in de complexe problematiek van ‘nieuw-samengestelde gezinnen’, oftewel stiefgezinnen.
Als mijn moeder niet mee kan hoef jij ook niet mee… (over stiefkinderen)
Marieke heeft jaren als stiefmoeder voor de kinderen van Joost gezorgd. Hun moeder was overleden. De kinderen waren nog jong (zoon van 12 en dochter van 10 jaar) en idealiseer-den hun moeder. Dat was wel eens lastig, moeder leek wel een heilige. Desondanks leek er toch een goed contact, maar echt intiem waren ze niet. Soms had Marieke het moeilijk gevonden, maar de liefde van Joost was groot en dat maakte veel goed.
De trouwjurk
Nu ging de dochter trouwen en had ze haar a.s. schoonmoeder en een a.s. schoonzus gevraagd om de bruidsjurk mee uit te zoeken. Ook de vriendin van haar broer mocht mee. Aan Marieke werd niks gevraagd. Dat deed haar pijn. Moest ze nu weer in de schaduw staan?? Joost had begrip en had haar geprobeerd te troosten. Hij wist ook niet wat hij ermee aan moest. Hij wilde de band met zijn dochter niet op het spel zetten, bovendien….ze was volwassen en moest haar eigen leven leiden.
Advies
Marieke kon er maar moeilijk mee dealen en vroeg mij wat ze hieraan kon doen. Dat is nooit eenvoudig, ik ken alle andere partijen niet en kan niet inschatten hoe deze reageren…. Ik wenste haar veel wijsheid toe, als ze een gesprek wilde aangaan en adviseerde dit uit te stellen tot na de bruiloft. Ik liep met haar diverse mogelijkheden na (hoe dochter zou kunnen reageren, en wat de invloed daarvan zou kunnen zijn op Joost en op de relatie van Mieke en Joost) en we kwamen tot de conclusie dat het niet eenvoudig zou worden. Dat een en ander sowieso uitgesteld zou worden tot ná de bruiloft en geprobeerd zou worden een gesprek te voeren met dochter. Dit nadat ik ook een gesprek met Marieke en Joost samen had gehad over de rol die Joost zou kunnen spelen.
Moet ik soms dankbaar zijn?
Enkele dagen voor de bruiloft kon Marieke het niet langer binnen houden. Toch was ze voorzichtig en vroeg ze dochter wat deze van haar vond, of ze vond dat ze goed voor de haar en haar broer geweest was. De dochter antwoordde een beetje met een achterdochtige blik “ja hoor”. Maar Marieke was niet tevreden met dit antwoord. “Nee, echt, ik wil echt weten of jij vindt dat ik het goed gedaan heb”, vroeg Marieke nogmaals. Een beetje ontwijkend antwoordde de dochter dat “alles goed” was. Dochter reageerde geïrriteerd: “waarom lig je zo te drammen?” zei dochter “moet ik je soms dankbaar zijn?”
De aap uit de mouw
Marieke zei dat het haar niet ging om dankbaarheid en begon te huilen. Ze vertelde dat het haar pijn had gedaan dat ze niet gevraagd was om de bruidsjurk mee uit te zoeken. Ze zei: “Misschien is het kinderachtig, maar ik had me erop verheugd en toen werd ik niet gevraagd..” Toen begon dochter ook te huilen. Dochter zei: “ik vind zoiets zó moeilijk, ergens voel ik dan toch een soort boosheid. Dan denk ik: als mijn echte moeder niet mee kan hoef jij ook niet mee…. Ik heb dan altijd het gevoel dat ik mijn moeder verraad…” Hier kwam de aap uit de mouw, het ging om loyaliteit!
Een goede afloop
Marieke wilde eerst boos worden en zeggen “ik kan het toch niet helpen dat je moeder dood is?” maar op datzelfde moment ging dochter door: “ik weet dat ik onredelijk ben, jij kunt het niet helpen, maar als ik iets aardigs doe voor jou dan voel ik me schuldig t.o.v. mijn moeder, en daarom ben ik vaak onaardig. En dáár voel ik me ook weer schuldig over….. Ik kan het niet goed doen”, snikte ze. Dit gesprek deed hen beide goed.
Boeket
Van Marieke en Joop kreeg ik een mooi boeket bloemen, toen ze me dit kwamen vertellen. “Zonder het doorlopen van die scenario’s hadden zou ik nooit in staat zijn geweest om zo goed te reageren en zo goed te begrijpen hoe ik dit moest aanpakken”, zei Marieke. Toch kan zoiets ook heel slecht aflopen, want juist bij hoogtijdagen en juist bij zware tijden spelen dit soort emoties nog veel zwaarder dan normaliter het geval is.
.
