Iedere week verschijnt hier een column van de hand van Nellie Timmermans. Nellie heeft een praktijk voor psychosociale hulpverlening. Zij is gespecialiseerd in de complexe problematiek van ‘nieuw-samengestelde gezinnen’, oftewel stiefgezinnen.
Op de spits gedreven…. Liever tot 10 tellen
Of het nu gaat over Corona, over het kabinet, of over andere controversiële onderwerpen: polariseren zit in mensen. Je hebt geleerd: iets kan alleen maar goed of fout zijn. Uiteindelijk leren we dan van sprookjes (en die zijn ook niet waar…). Er is een boze heks, een goede fee, een wolf die zeven zielige geitjes opeet. Kortom: zwart of wit.
Ontwikkeling
Voor kinderen is dat heel leerzaam, omdat je daarmee het geweten helpt ontwikkelen: kinderen leren wat goed is en wat slecht. Ze leren nadenken over anderen, over zichzelf, ze leren oordelen over situaties in het leven. Maar dit is tegelijk ook riskant: oordelen leidt tot véroordelen. De meeste mensen maken een gezonde ontwikkeling door naar de volwassenheid, waarbij ze leren dat iets niet zwart of wit is, maar dat er vele tinten grijs zijn.
Relativeren
Toch zijn er veel mensen die blijven hangen op zwart/wit-denken. De ene persoon doet dat continue, de ander kan beter relativeren. Maar uiteindelijk hebben we ergens die zwart/wit-indeling steeds bij ons: goed of fout.
Volwassenheid
Pas als we langer over iets gaan nadenken, zien we dat het zwarte niet zo zwart is als we dachten, en dat het witte toch niet zo spierwit is als we zouden willen. Hoe meer we erin slagen om i.p.v. zwart of wit allerlei grijstinten te zien, hoe volwassener we kunnen denken en handelen en hoe minder snel we oordelen.
Gezichtsverlies
Als we ergens door geshockeerd zijn dan zijn we geneigd om in 1e instantie zwart/wit te reageren. Dat is goed om te weten, zodat we er later nog eens over na kunnen denken. De ellende is echter, dat als je je eenmaal fel hebt uitgesproken, je vaak niet meer terug kunt zonder gezichtsverlies. Er zit dus wat in om eerst tot tien te tellen.
En daar zit nu juist het riskante met de sociale media: iedereen reageert als een kip zonder kop en heeft al gereageerd voor hij/zij erover nagedacht heeft. Als je éven langer denkt dan kom je meestal tot andere conclusies. Minder spannend, wel evenwichtiger.
