De heer F.L.H.A. (Floris) Alkemade (1961) uit Sint-Oedenrode ontving op woensdag 30 maart 2022 een Koninklijke onderscheiding uit handen van burgemeester Van Rooij. De heer Alkemade heeft een exceptionele bijdrage geleverd aan de aanpak van complexe maatschappelijke uitdagingen op het terrein van migratie, wonen en klimaat. Op geheel eigen wijze gaf hij invulling aan de historische functie van Rijksbouwmeester. Floris Alkemade werd benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.
De heer Alkemade geeft als architect en voormalig Rijksbouwmeester veel waardevolle inzichten over de wijze hoe we met een hedendaagse bril naar het verleden kunnen kijken en contouren kunnen inpassen in deze tijd. Maar ook hoe je in complexe projecten met grote belangentegenstellingen met verbeeldingskracht en enthousiasme samen toch tot gedragen oplossingen kunt komen. Als geen andere Rijksbouwmeester is hij in staat geweest om met zijn bevlogen manier van vertellen en het koppelen van ontwerpers aan urgente opgaven de hele beroepsgroep in beweging te krijgen.
Rijksbouwmeester
In 2015 wordt de heer Alkemade gevraagd als 32e Rijksbouwmeester vanwege de enorme ervaring en reputatie die hij onder andere heeft opgebouwd als architect en partner van het architectenbureau Office of Metropolitan Architecture (OMA) van de bekende architect Rem Koolhaas. Het is vooral de kracht van verbeelding dat zijn Rijksbouwmeesterschap typeert. Zo zet hij zich in voor het oplossen van (sociaal) maatschappelijke opgaven door innovatie in de gebouwde omgeving. Hij daagt ontwerpers uit door middel van ontwerpprijsvragen om niet alleen te kijken naar fysieke ontwerpen maar tegelijkertijd ook naar grote maatschappelijke opgaven zoals het tekort aan (betaalbare) woningen, eenzaamheid onder ouderen, verduurzaming van kerkgebouwen en nieuwe perspectieven voor het platteland. Zo inspireert hij de beroepsgroep en laat hij aan politici en bestuurders zien hoe juist ontwerp kan worden ingezet om bij deze complexe vragen tot nieuwe oplossingen te komen.
Panorama Nederland
In 2018 presenteert de heer Alkemade met de Rijksadviseur voor de Fysieke Leefomgeving en de Rijksadviseur voor het Landschap een toekomstperspectief voor de ruimtelijke inrichting van Nederland, “Panorama Nederland”. Dit bestaat uit een publicatie en een fysieke tentoonstelling waardoor een breder publiek kennis kan nemen van de toekomstvisie. De tentoonstelling reist in 2019 en 2020 door Nederland. In navolging hiervan hebben een aantal provincies ook een eigen panorama gemaakt voor de toekomst op hun provincie.
Rijksvastgoed
De heer Alkemade maakt zich sterk voor het idee dat Rijksvastgoed meer is dan alleen het huisvesten van ambtenaren en een maatschappelijke meerwaarde heeft. Hij acht het van belang dat de Rijksoverheid het eigen vastgoed beschermt. Deze visie komt onder andere tot uiting in de verbouwing van het Trippenhuis voor de KNAW en in de renovatie van het Binnenhof. Dit laatstgenoemde project kan gezien worden als zijn grootste wapenfeit als Rijksbouwmeester. Gesteld wordt dat hij een “bijna buitensporige” inspanning heeft geleverd aan dit project en dat zijn inzet op cruciale momenten bepalend is geweest.
Paleis Huis ten Bosch
Bij de renovatie van het Paleis Huis ten Bosch is de heer Alkemade een belangrijke verbinder in een complex speelveld van belangen en functies van het complex zowel als beeldbepalend rijksmonument, officiële ontvangstlocatie en woonhuis. Hierbij opereert hij in het grijze gebied tussen publieke en private belangen. Als voorzitter van het kwaliteitsteam koppelt hij de architect voor de renovatie aan een architect voor de monumentale restauratie om zo de balans tussen publiek en privaat te borgen. Hij vervult een belangrijke rol als ‘primus interpares’ tussen de opdrachtgever, de vergunningverleners, de bewoners en de uitvoerders. Dit heeft geleid tot een zorgvuldige en succesvolle renovatie.
Onderscheidingen
In 2020 ontvangt de heer Alkemade op grond van zijn grote verdiensten op het gebied van stedenbouw en ruimtelijke vormgeving uit handen van de Commissaris van de Koning in Noord-Brabant de provinciale onderscheiding “Hertog Jan”.
In 2018 is hij verkozen tot “Architect van het jaar”. Een titel die niet eerder aan een zittend Rijksbouwmeester is toegekend.
Op 22 maart jongstleden is de heer Alkemade onderscheiden met de Rotterdam-Maaskantprijs. Op 11 november 2022 zal hij deze in ontvangst nemen.
Biografie
De heer Alkemade is sinds 1989 architect en vanaf 2008 zelfstandig ondernemer alsmede eigenaar van Floris Alkemade Architects (FAA). In de periode 1989- 2008 was hij werkzaam als architect bij en partner (2001-2008) van het architectenbureau ‘Office of Metropolitan Architecture’ (OMA) van de bekende architect Rem Koolhaas. Hier verwierf hij veel ervaring en een grote reputatie vanwege de ontwikkeling van het centrum van Almere, het kunstmuseum in de Zollverein-mijn te Essen (Duitsland) en het TGV-station in de zakenwijk Euralille te Lille (Noord-Frankrijk). Na 2008 gaf hij o.a. leiding aan de transformatie van het 600 meter lange industriecomplex Entrepôt MacDonald aan de rand van het centrum van Parijs.
