
MARIAHEIDE - 'Ajaan' zo heet een nieuw Veghels boek met als ondertitel. 'Meid en knecht vrijt of vecht', een gezegde uit 'de goeie ouwe tijd' die gelukkig voorbij is. Tenminste, als je het verhaal van Ajaan leest. Op zijn veertiende moest hij gaan dienen bij een pasgetrouwde, ambitieuze boer verderop in Veghel. Heel de dag en avond was het gruwelijk hard werken en ook moest Ajaan gaan wonen bij de boer. Drie jaar lang!
Ajaan is het waargebeurde verhaal van Adriaan van der Linden, dat beschreven wordt door zijn zoon André: “Als kind hoorde ik altijd de verhalen van vroeger, over de boer die zich zelf veel meer pudding gaf dan de rest aan tafel of het naar de kerk moeten, elke dag zonder ontbijt. En ieder keer als we langs de boerderij reden waar ons pap drie jaar woonde, keken we naar het raam, want daar sliep ons pap onder de open pannen.”
Adriaan wilde graag boer worden, maar het dienen bij de boer was een wel erg harde leerschool. ”Het was kei hard werken! Dag en nacht, van 's morgens 5 uur af tot 's avonds laat”, vertelt de nu 91-jarige Veghelaar. “Boven op zolder had ik mijn bed staan met een kist ernaast. Die kist was het enige privé dat je had.” Alleen op zondagmiddag was Ajaan vrij: “Maar dan wel op tijd terug om de koeien te melken!”
Adriaan is van ellende een paar keer weggelopen. “Maar dan kwam je thuis, en moest je, hup, terug!” Zelfs toen hij zijn arm gebroken had en eigenlijk niet kón werken, moest Adriaan naar zijn boer. “Je was dan thuis uit de kost”, legt Adriaan uit die zelf amper iets verdiende. “175 gulden per jaar, maar dat geld kreeg mijn vader. Ik kreeg twee kwartjes traktement in de week.”
De kerk speelt in het verhaal van Ajaan een grote rol en de jonge Adriaan bad zelf ook zijn best. “Jazeker geloofde ik in God. Je werd bang gemaakt! Als je niet deed wat je moest doen, zou je niet naar de hemel gaan.”
Wat Adriaan wel mocht, was af en toe met zijn kameraden op stap of dansen op de kermis. Dat deed Ajaan graag. “Dan mocht je elkaar vast houden”, lacht hij. “Als meisjes goed konden dansen vroeg ik ze nog een keer.”
Zijn eerste zoen was met Jaantje , maar er was ook nog een leuke meid die diende bij dezelfde boer als Ajaan. De vraag is natuurlijk: was het vrijen of vechten met haar? “Daarvoor moet je het boek lezen”, lacht André. “Kinderen heeft Ajaan in ieder geval wel gekregen, maar dat was met mijn moeder.”
Ajaan, meid en knecht, vrijt of vecht kost 10 euro en is verkrijgbaar bij Boekhandel Schellen. Voor alle informatie en achtergronden, kijk op www.andrevanderlinden.nl.


