Dodenherdenking 2023: ‘Leven met oorlog’

04 mei 2023, 21:39 • Nieuws

In de gemeente Meierijstad werden donderdagavond op diverse locaties de Nederlandse slachtoffers herdacht die sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in oorlogssituaties en bij vredesoperaties zijn omgekomen. Om 20.00 uur was het overal twee minuten stil.

Bij iedere herdenking was een vertegenwoordiger van het college van B&W aanwezig.

Boerdonk

In Boerdonk werd een krans gelegd bij het Lancaster Monument waar om 20.00 uur twee minuten stilte in acht genomen werd. Gemeentesecretaris Marijke Wilms hield, namens het college van B&W van de gemeente Meierijstad, een toespraak.

Eerde

In Eerde ging de stille tocht naar het Airborne-monument. Het ‘Geronimo-monument’ herinnert de inwoners van Eerde aan de landing op 17 september 1944 van het 501ste Regiment van de 101ste Airborne Divisie in het kader van operatie ‘Market Garden’. De drie kleine gedenkstenen vóór het ‘Geronimo-monument’ herinneren aan de 12 Britse en 48 Amerikaanse militairen de in september 1944 in Eerde zijn gesneuveld en de 9 burgers uit Eerde die in de strijd zijn omgekomen.

Leerlingen van groep 8 van de basisschool, die het monument hebben geadopteerd, waren aanwezig bij de herdenking. Namens het college van B&W van Meierijstad was wethouder Johan van Gerwen in Eerde om een toespraak uit te spreken.

Erp

In Erp werd een krans gelegd bij het monument 'De Propellor en werden bloemen gelegd bij de oorlogsgraven.

Schijndel

Op de Markt in Schijndel werden namens de gemeente Meierijstad, Stichting Oranjecomité Schijndel, de Veteranen afdeling Schijndel en de parochie Heilige Michaël kransen en bloemen neergelegd bij de gedachteniskapel, begeleid door Scouting Schijndel. De herdenking werd opgeluisterd door muziek van de drumfanfare/Harmonie van Koninklijke Harmonie Sint Cecilia. Het Gilde Sint Catharina en Barbara bracht een vendelgroet.

Sint-Oedenrode

In Sint-Oedenrode ging de stille tocht vanaf het Bestuurscentrum naar het monument aan de Corridor nabij de Hambrug.

Muziekvereniging Meierijstad bracht stemmige muziek ten gehore. Bij het monument werd de vlag halfstok gehesen. Voorleeskampioen Suze de Wert, van Basisschool Dommelrode, las een gedicht voor. Namens de Gemeente Meierijstad hield burgemeester Kees van Rooij een korte toespraak. Een lid van de scouting las de namen van de oorlogsslachtoffers voor, waarbij door enkele andere scouts, bij elke naam, een witte roos bij het monument gelegd werd uit dankbaarheid. Na de Taptoe en de twee minuten stilte zong Eefje Lathouwers met begeleiding van Muziekvereniging Meierijstad het Wilhelmus.

Veghel

In Veghel begon, in theater De Blauwe Kei, om 18.30 uur de voorstelling ‘Spoor’. Deze voorstelling liet zien wat er kan gebeuren als een trein plotseling stil komt te staan. Na de voorstelling liep het gezelschap naar het Airborne monument aan de Kolonel Johnsonstraat om daar om klokslag 20.00 uur, 2 minuten stilte in acht te nemen.

Harmonie Frisselstein, het Sint Barbara Gilde en de kinderen van groep 8 van Basisschool Bernadette verleenden medewerking aan dit buitenprogramma. Namens het gemeentebestuur van Meierijstad was wethouder Rik Compagne aanwezig.

Toespraak

Geachte aanwezigen,

Waar te beginnen? Hoe te beginnen? Waar te beginnen in een wereld die in brand lijkt te staan. In een wereld die vaak vol lijkt te zijn van verwijten en misverstanden. In een wereld waarin we de verbinding met elkaar meer en meer lijken te verliezen.

Hoe begin je een toespraak als je eigenlijk zo veel wilt zeggen, zo veel voelt, zo graag in gesprek wilt gaan met een ander. Ik sta hier voor u en deel deze woorden met u. En u hoort mijn woorden. Woorden die vandaag op zes plekken in Meierijstad uitgesproken worden. Maar het blijf eenrichtingsverkeer. Liever praat ik met u, ga ik het gesprek aan. En ik denk dat dat nodig is: dat we het gesprek aangaan. Met elkaar.

Waar te beginnen? Hoe te beginnen? Het Nationaal Comité 4 en 5 mei heeft dit jaar als thema ‘Leven met oorlog’ gekozen en vraagt hiermee aandacht voor de impact van oorlog op individuen, families en de samenleving. En ook al leven wij op dit moment hier in Nederland niet in een oorlogssituatie, oorlog was heel lange tijd niet zo dichtbij als nu. Met de komst van Oekraïense en andere oorlogsvluchtelingen naar Nederland en hun verblijf hier op verschillende plekken in Meierijstad en al het nieuws dat tot ons komt ís oorlog enorm dichtbij. De oorlog in Oekraïne heeft effect op ieder van ons. Mensen ervaren angst, velen helpen, anderen bagatelliseren. De situatie laat ons niet los.

Waar te beginnen? Hoe te beginnen? Hoe te herdenken? En wie herdenken we dan vandaag? We herdenken onze Nederlandse oorlogsslachtoffers: militairen en burgers die waar ook ter wereld omkwamen in oorlogssituaties en vredesoperaties. Het zijn woorden die ik uitspreek, maar het gáát om mensen. Om leed, onnoemlijk groot verdriet, om gaten in gezinnen, in families. Om afgebroken levens, om verloren toekomstdromen.

Waar te beginnen? Hoe te beginnen? Laten we het dichtbij houden: terug naar de kern gaan. Naar het noemen van onze doden. Naar het uitspreken van een aantal namen van mensen uit de kernen die nu Meierijstad vormen. Namen van kinderen, namen van volwassen: vermoord of omgekomen tijdens de Tweede Wereldoorlog, vanwege tragische ongevallen met gevonden munitie, omgekomen in voormalig Nederlands-Indië of tijdens latere uitzendingen zoals in bijvoorbeeld Cambodja of Afghanistan. Het zijn slechts een paar namen, een paar namen uit een veel langere lijst: Albertus van de Koevering, Harrie en Tini van Asseldonk, Jan van Zandbeek, Henricus Raaijmakers, Emma van der Sluis, Adrianus Antonius Spierings, Mies van Zoggel, Leon van Doremalen, Herman Verheijen, Piet Ketelaars, Michael Donkervoort, Wim van den Biggelaar, Ties Boeren, Jan van den Eerden, Martien Oppers, Joke van Os, Johannes van Leuken, Nico Wolf, Harry van den Akker, Jacob van der Welle.

Ik noemde een aantal namen. Uit een lijst die langer is, veel langer. Vaak wordt gezegd dat het niet verstandig is om namen te noemen. Omdat je, per ongeluk, misschien namen vergeet. Of omdat je mensen onterecht noemt. Toch noemde ik vandaag deze namen: omdat zij staan voor al onze oorlogsslachtoffers. Mensen waar van gehouden werd. Mensen met dromen en een toekomst. Een toekomst die bruut beëindigd werd. Mensen die lange tijd gemist werden en vaak nog steeds gemist worden. Dat is waar het in de kern om draait op 4 mei. Om het herdenken van onze doden, om het stilstaan bij de offers die gebracht zijn. Zodat wij morgen en de dagen daarna, bewuster stil zullen staan bij onze vrijheid.

Waar te beginnen? Hoe te eindigen? Hoe beëindig je een toespraak als je eigenlijk zo veel wilt zeggen, zo veel wilt duiden, in gesprek wilt gaan met een ander. Ik stond hier voor u en deelde deze woorden met u. En u nam mijn woorden tot u. Woorden die vandaag op zes plekken in Meierijstad uitgesproken werden. Eenrichtingsverkeer. Beter is het om met elkaar in gesprek te gaan: echt in gesprek. Met elkaar.

Dank voor uw aandacht.